05336921990 
Gümrük Müşavirliği Mesleği
Gümrük Müşavirliği Mesleği ile ilgili derlediğimiz detaylı bilgilendirme yazımız.
Gümrük Müşaviri; Dış ticaret işlemlerinin yürütülmesinde sanayici, ihracatçı ve ithalatçılara müşavirlik hizmeti veren gümrük müşavirleri ülkemizde kanunla kurulmuş ilk mesleği icra etmektedirler.
Gümrük Müşaviri; Gümrük müşavirlik mesleğinin konusu, 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu uyarınca eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin her türlü işlemlerin dolaylı temsilci sıfatıyla yürütülmesidir. Dolaylı temsil yoluyla eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin faaliyetler gümrük müşaviri aracılığıyla yürütülür. Gümrük müşavirleri, 4458 sayılı Gümrük Kanunu hükümleri çerçevesinde Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri de yürütürler.
1909 yılından beri Türk ticaret hayatında bulunan ve müşterilerine gümrükleme ve lojistik hizmetleri yanında, danışmanlık hizmeti veren, dış ticaretin her aşamasında görev alan ve dış ticaret sektörüne yön veren gümrük müşaviri kişiler, Türkiye genelinde gümrük idarelerinde işlem gören beyannamelerin %91’ini takip etmektedirler. Gümrük müşavirleri dış ticaret ve gümrük işlemleri ile ilgili konularda yazılı görüş verebilir; hakemlik, bilirkişilik ve benzeri işleri yapabilir.
Gümrük müşavirliği ülkemizde kanunla kurulan ilk meslek olarak geçmektedir. Sanayi, ihracat ve ithalat alanında çalışanlara dış ticaret işlemlerinde müşavirlik hizmeti vermekle yükümlüdürler. Yurtdışı odaklı olan işlemlerin yürütülmesinden gümrük müşavirleri dolaylı temsilci olarak sorumlu tutulurlar. Bir eşyanın gümrük tarafından onaylanması gereken bir işlemi varsa veya kullanımı için bazı işlemlerden geçmesi gerekiyorsa gümrük müşavirleri bu konu ile ilgili belgeleri hazırlama ve eşyayı hazır etmekle görevlidirler. Ayrıca müsteşarlar tarafından verilen bazı görev sorumlulukları da mevcuttur.
Gümrük Müşaviri Nasıl Olunur?
Gümrük müşaviri nasıl olunur sorusunu cevaplamak için önce gümrük müşaviri yardımcısı nasıl oluru yanıtlamak gerekir. Çünkü gümrük müşaviri olarak görev yapabilmek için iki yıl boyunca gümrük müşaviri yardımcısı olarak çalışmış olmak gerekmektedir. Türkiye’de bu işi yapabilmek için aranan ilk şart tabii ki TC vatandaşı olmasıdır. Medeni ve kamu haklarını kullanma konusunda herhangi bir sıkıntısı olmamalıdır.
Dikkatsizlik ve tedbirsizlik sebebiyle işlenen suçlar olan taksirli suçlar hariç herhangi bir sebepten hüküm giyilmemiş olması da gümrük müşaviri olma yolunda arana şartlar arasında yer alır.
Memuriyetten çıkarılmamış olunması ve belli bölümlerin fakültelerinden veya yüksek okullarından en az lisans seviyesinde mezun olunmuş olması gerekir. Sonrasında ise 2 senelik bir staj sürecinin tamamlanmış olması şartı gelmektedir. Gümrük mevzuatı ve gümrüğe ilişkin diğer konuları kapsayan sınavda belirlenen puan üzerinde not alınmış olması da şarttır.
Gümrük Müşaviri Ne İş Yapar?
Gümrük müşavirinin yaptığı iş kanunlarca da belirlenen konulara sahiptir. İlk olarak yurt dışı ile işlem yapmak isteyen firmaların veya kişilerin gümrükleme işlemleri ile ilgilenir. İşlemleri başlatma ve sonuçlandırma onlara aittir. Firmalar veya şahıslar gümrük müşavirleri aracılığı ile aldıkları şifrelerle işlemlerini kendileri halledebilme özgürlüğüne sahiplerdir. Ancak gümrük mevduatı oldukça geniş bir alandan olduğu için tavsiye edilen bir yöntem değildir. En ufak bir hatada yüklü miktarda ceza kesilebilir. Bu nedenle tercih edilen yöntemde gümrük müşavirleri firmaları veya şahısları temsil edecek şekilde işlemleri yürütmekle görevlidirler. Müşterilere gümrükleme, lojistik, danışmanlık konularında yardım sunan gümrük müşavirleri özel üniversitelerde dış ticaret, ithalat ve ihracat konularında ders de verebilme imkanına sahiplerdir.
Gümrük Müşaviri Sınavı
Gümrük müşaviri olmak için girilmesi gereken sınav tarihi ve başvuru şartları bir ay öncesinden açıklanmaktadır. Gümrük müşaviri sınavı ise iki aşamadan oluşmaktadır. İlki ön elemedir ve resmi kuruluşlar tarafından yapılır. Bu sınavdan geçildiğinde ikinci aşamadaki sınav devreye girer. Bu sınavda ise mesleki yeterlilik araştırılır. Gümrük müşavirliği yardımcılığı için yapılan sınavlardan sadece bir tanesi yazılıdır. Gümrük müşavirliği yardımcılığı sınavı konularının yüzde 20sini genel yetenek ve genel kültür soruları oluşturur. Yani içerisinde Türkçe, Matematik, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Vatandaşlık bilgisi yer alır. Kalan yüzde 80lik kısmını ise gümrük kanunu ve mevzuatına ilişkin düzenlemelerle 5607 sayılı kaçakçılıkla mücadele kanunu ile bu konuya ilişkin başlıklar oluşturur.
Gümrük Müşavirliği Görevleri
Yurtdışı ile çalışacak firmaların veya yurtdışından ürün çekecek/alacak kişilerin işlemlerinin baştan sona yürütülmesi konusunda işlem yapan gümrük müşavirleri çok geniş bir gümrük mevduatından sorumludurlar. Gümrük müşavirliği görevleri arasında tüm gümrükleme işlemleri, lojistiğin sağlanması yer almaktadır. Ayrıca ithalat ve ihracat ile uğraşacak kişilere danışmanlık hizmeti de vermektedirler.
Gümrük Müşaviri Nerede Çalışır?
Gümrük müşaviri çalışma alanları arasında ilk başta gümrükler yer almaktadır. Gümrük müşaviri yardımcıları da gümrük müşavirlerinin yanında gümrükte çalışabilirler. Bazı gümrük firmalarının ofisleri gümrükte yer almaz ve ofiste araştırmayı sağlayan kişiler buralarda çalışabilirler. Bunun yanı sıra özel üniversitelerde dış ticaret, ihracat ve ithalat konusunda da gümrük müşavirlerinin ders verebilme olanağı mevcuttur.
Gümrük Müşaviri Olmak İçin Aranan Şartlar Hakkında
Gümrük Müşavir Yardımcısı olma şartları;
l. Gümrük müşavir yardımcısı olabilecek kişilerin aşağıda belirtilen koşullara sahip olmaları gerekir.
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak,
c) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere; affa uğramış olsalar dahi, ağır hapis veya beş yıldan fazla hapis ya da kaçakçılık, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas, yalan yere şahadet, suç tasnii, iftira gibi yüz kızartıcı suçlar ile resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymiş bulunmamak,
e) Ceza veya disiplin soruşturması sonucunda memuriyetten çıkarılmış olmamak,
f) i) Hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi, siyasal bilgiler ve endüstri mühendisliği dallarında eğitim veren fakülte ve yüksek okullardan veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumunca tasdik edilmiş yabancı yüksek öğretim kurumlarından en az lisans seviyesinde mezun olmak,
ii) Diğer öğretim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olduktan sonra (i) alt bendinde belirtilen bilim dallarından lisans üstü seviyede diploma almış olmak ya da ön lisans eğitimi veren gümrük, dış ticaret ve Avrupa Birliği[1] konularında uzmanlık programı olan meslek yüksek okullarından mezun olmak,
g) Staj amacıyla bir gümrük müşavirinin yanında bir yıl[2] çalışmış olmak,
h) Yapılan gümrük mevzuatı ve gümrüğe ilişkin iktisadi, ticari ve mali konuları kapsayan sınavda başarılı olmak,
2. a) Gümrük idaresinde en az onbeş yıl çalışıp da görevlerinden istifa ederek veya emekli olarak ayrılan memurlardan 1 inci fıkradaki koşulları taşıyanlar, staj koşulu aranmaksızın gümrük müşavir yardımcısı sınavına girebilirler.
b) Gümrük idaresinde en az on beş yıl çalışıp da bunun üç yılını gümrük muayene memuru, gümrük başmemuru ve gümrük müdür yardımcısı görevlerinde geçirenlerden, görevlerinden istifa eden veya emekliye ayrılan ve 1 inci fıkradaki koşulları taşıyanlar sınav ve staj koşulu aranmaksızın gümrük müşavir yardımcısı olabilirler.
3. Yukarıda belirtilen koşulları yerine getirenlere gerekli müracaat belgelerinin tamamlanmasından itibaren altmış gün içinde Gümrük Müsteşarlığı tarafından Gümrük Müşavir Yardımcılığı İzin Belgesi verilir. Gümrük müşavir yardımcıları ancak bu izin belgesini aldıktan sonra mesleki faaliyette bulunabilirler.
Gümrük Müşaviri olma şartları;
1. Gümrük Müşavir Yardımcısı olma şartlarının 1 inci fıkrasının (f) bendinin (ii) alt bendi hariç olmak üzere, aynı fıkrada belirtilen koşulları taşıyan ve iki yıl[3] süre ile gümrük müşavir yardımcılığı yaparak, gümrük mevzuatı ve gümrüğe ilişkin iktisadi, ticari ve mali konuları kapsayan sınavda başarılı olan kişiler, gümrük müşavirliği yapmaya hak kazanır.
2. a) Gümrük idaresinde on yıl çalışmış olup, bunun üç yılını şube müdürü, gümrük müdürü, gümrük muhafaza müdürü, gümrük başmüdür yardımcısı ve gümrük muhafaza başmüdür yardımcısı görevlerinde geçirenlerden, görevlerinden istifa eden veya emekliye ayrılanlar Gümrük Müşavir Yardımcısı olma şartlarının 1 inci fıkrasında belirtilen koşulları taşımaları halinde, staj koşuluna tabi tutulmaksızın gümrük müşavirliği sınavına girebilirler. Bu kişilere, talep halinde sınav ve staj koşulu aranmaksızın Gümrük Müşavir Yardımcısı İzin Belgesi verilir.
b) Gümrük idaresinde gümrük başmüdürü, gümrük muhafaza başmüdürü, gümrük uzmanı, kontrolör, gümrük müfettişi, daire başkanı ve daha üst görevlerde en az on yıl çalışmış olanlardan, görevlerinden istifa eden veya emekliye ayrılanlar, Gümrük Müşavir Yardımcısı olma şartlarının 1 inci fıkrasında belirtilen koşulları taşımaları halinde, sınav ve staj koşuluna bağlı olmaksızın gümrük müşaviri olmaya hak kazanırlar.
3. 1 inci ve 2 nci fıkralarda belirtilen koşulları yerine getirenlere, gerekli müracaat belgelerinin tamamlanmasından itibaren altmış gün içinde Müsteşarlıkça Gümrük Müşavirliği İzin Belgesi verilir. Gümrük müşavirleri ancak bu izin belgesini aldıktan sonra mesleki faaliyette bulunabilirler
[1] 4587 sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesiyle bu Kanunda geçen “Avrupa Topluluğu ” ibareleri “Avrupa Birliği” olarak değiştirilmiştir.
[2] “üç yıl” ibaresi “bir yıl” şeklinde 11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile değiştirilmiştir.
[3] “üç yıl” ibaresi “iki yıl” şeklinde 11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile değiştirilmiştir.